Σαπούνι με εσπεριδοειδή!!!

 

Γράφει και παρασκευάζει η Ελισσάβετ Μιχαλοπούλου

Εορταστικό κλίμα χωρίς εσπεριδοειδή δεν γίνεται!!!

Ωραία και τα μπαχαρικά αλλά και τα εσπεριδοειδή έχουν την χάρη τους και το κοινό τους.

Μυρωδιές που μένουν πάντα στην μνήμη μας , φέρνοντας αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια. Εγώ αυτό που θυμάμαι είναι ότι κόβαμε με τους φίλους μου, το λεμόνι μέσα στο καταχείμωνο και ρουφούσαμε τον χυμό του μέχρι που έσκαγαν τα χείλια μας!!!Τι ωραία χρόνια όπως και οι αναμνήσεις αυτών!!! Ωστόσο δεν θα μπορούσε να λείψει και το ανάλογο χειροποίητο σαπουνάκι!!! Γρήγορα λοιπόν χαρτί και στυλό για να γράψετε την συνταγή.

Υλικά

450 γρ. Ελαιόλαδο

250 γρ. Λάδι Καρύδας

150 γρ. Βούτυρο Καριτέ

150 γρ. Καστορέλαιο

350 γρ. Απιονισμένο Νερό

138 γρ. Καυστική σόδα (NaOH)

5 γρ. αιθέριο έλαιο υλάνγκ – υλάνγκ

15 γρ. αιθέριο έλαιο λεμονιού

15 γρ. αιθέριο έλαιο γκρεϊπφρουτ

15 γρ. αιθέριο έλαιο περγαμόντο

10 γρ. Φυσική χρωστική καροτένιο

Σκεύη και μέτρα προφύλαξης

1.προστατευτικά γυαλιά, γάντια μιας χρήσεως και μπλούζα με μακρύ μανίκι (από το NaOH θα προκληθούν αναθυμιάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αναπνεύσουμε, γι’ αυτό και προτείνουμε όλες οι εργασίες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο ή σε πολύ καλά αεριζόμενο δωμάτιο)
2. ανοξείδωτη κατσαρόλα (όχι αλουμινίου)
3. Ποτήρια ζέσεως ή πλαστικές κανάτες
4. ζυγαριά κουζίνας
5. ραδβομπλέντερ
6. καλούπια (σιλικόνης, ξύλινα στρωμένα με αντικολλητικό χαρτί, πλαστικά, όχι μεταλλικά)
7. θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής

8.σπάτουλα σιλικόνης

9.Ξύδι (σε περίπτωση που πέσει επάνω μας η καυστική σόδα)

Οδηγίες: αφού έχουμε πάρει όλα τα μέτρα προστασίας ζυγίζουμε το νερό και την σόδα σε ξεχωριστά δοχεία. Με πολύ προσοχή ρίχνουμε την σόδα στο νερό και ανακατεύουμε αργά και με προσοχή μέχρι να λιώσει η σόδα. Την βάζουμε στην άκρη μέχρι να πέσει η θερμοκρασία στους 44 βαθμούς. Σε μπεν μαρί βάζουμε να λιώσουν τα βούτυρα και έπειτα ρίχνουμε τα υγρά λάδια. Η θερμοκρασία που θέλουμε να φτάσει το μείγμα των λαδιών είναι και αυτή στους 44 βαθμούς. Έχουμε πει ότι η σόδα και τα λάδια πάντα να έχουν την ίδια θερμοκρασία. (εδώ δουλεύουμε λίγο πιο υψηλά την θερμοκρασία λόγω των βουτύρων σε σχέση με τις άλλες συνταγές). Μόλις τα λάδια και η σόδα έχουν την ίδια θερμοκρασία (44˚C) ρίχνουμε την σόδα στα λάδια (ποτέ το αντίθετο) και ανακατεύουμε ελαφρά με το ραβδομπλέντερ. Τέλος ρίχνουμε τα αιθέρια έλαια και την φυσική χρωστική την οποία εγώ την έχω διαλύσει πρώτα, σε φυτική γλυκερίνη (περίπου 2 κσ). Αν δεν έχετε ,δεν πειράζει, κρατήστε 2 κσ από το ελαιόλαδο της συνταγής και διαλύστε την χρωστική εκεί. Αναδεύουμε με το ραβδομπλέντερ και μόλις γίνει πηχτός χυλός (φτάσει στο trace) ρίχνουμε στο καλούπι της επιλογής μας, το αφήνουμε για 24 ώρες μέχρι να σκληρύνει και ξεκαλουπώνουμε . Το κόβουμε αν είναι σε ενιαίο καλούπι και το αφήνουμε να ωριμάσει για 4 – 6 εβδομάδες σε χώρο που αερίζεται χωρίς υγρασία!!!! Καλή επιτυχία!!!!

Tips: μπορείτε να αλλάξετε κάποια από τα αιθέρια έλαια και να βάλετε, πορτοκάλι και μανταρίνι.

Προβλήματα κατά την διαδικασία της σαπωνοποίησης Μέρος 2ο

Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

…….συνέχεια των προβλημάτων κατά την διαδικασία σαπωνοποίησης.

1. Το σαπούνι μου, είναι πολύ μαλακό και δεν σκληραίνει σε 48 ώρες: Πιθανόν έχετε βάλει παραπάνω νερό ή παραπάνω λάδι, μεγάλο ποσοστό ακόρεστων λαδιών ή πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Αφήστε το περισσότερο χρόνο μέχρι μια εβδομάδα στο καλούπι. Αν το σαπούνι σκληρύνει μέσα σε 5-6 εβδομάδες, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κανονικά.

2. Το σαπούνι εμφανίζει λευκές λωρίδες. Τι να κάνω;

Πολλοί λόγοι που μπορεί να συνέβη αυτό. Η ανάδευση ήταν πολύ αργή ή ακανόνιστη, σαπωνοποίηση σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία ή αντίδραση στο συνθετικό άρωμα. Βεβαιωθείτε ότι οι λευκές γραμμές δεν είναι σόδα που δεν ανακατεύτηκε καλά. Τελικά αν τα στίγματα δεν έχουν περίσσεια σόδας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σαπούνι.

3. Η επιφάνεια της μπάρας εμφάνισε πορτοκαλί ή καφέ σημάδια και  έχει άσχημη μυρωδιά. Τι συμβαίνει;

Είναι σημάδι ότι το σαπούνι έχει ταγγίσει, δηλ τα ασαπωνοποίητα έλαια έχουν αρχίσει να οξειδώνονται κυρίως όταν έχει μεγάλο ποσοστό υπερλίπανσης . Όταν έχει αποθηκευτεί σε χώρο με πολύ υγρασία , με πολύ ζέστη ή δεν αερίζεται επαρκώς ή σε συνταγές με ευαίσθητα έλαια που διατηρούνται για σύντομο χρονικό διάστημα. Για να μην ταγγίσει το σαπούνι προσθέστε βιταμίνη Ε σε ποσοστό 1% στα συνολικά λάδια της συνταγής.

4. Το σαπούνι μου διαχώρισε όσο ήταν στο καλούπι. Γιατί;

 Εάν παρατηρήσετε μια στρώση υγρή και λιπαρή στην επιφάνεια του σαπουνιού όσο είναι στο καλούπι του, πρόκειται συχνά για πρόβλημα θερμοκρασίας.  Πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να οδηγήσουν σε διαχωρισμό. Ενδέχεται επίσης να βιαστήκατε να το βάλετε στο καλούπι πριν ομογενοποιηθεί καλά. Άλλος πιθανός λόγος είναι το γάλα ή το μέλι στη συνταγή. Σιγουρευτείτε ότι προσθέσατε το γάλα και το μέλι με τον σωστό τρόπο και μη μονώνετε πολύ το καλούπι σας για να μην ζεσταθεί υπερβολικά.

5. Το σαπούνι παρουσιάζει το φαινόμενο του ‘’ηφαίστειου’’

Το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι όταν έχετε βάλει το μείγμα στο καλούπι και μετά από λίγο διάστημα, βλέπετε το σαπούνι να βγαίνει και να χύνεται σαν λάβα ηφαιστείου και να αποκτά ένα σκούρο χρώμα. Αυτό το φαινόμενο, γίνεται γιατί ο σαπωνοπολτός έχει υπερθερμανθεί. Σε αυτό μπορεί να βοήθησε κάποιο άρωμα ή πρόσθετο συστατικό (μέλι,γάλα,βάμμα). Αυτό που μπορείτε να κάνετε, με πολύ προσοχή γιατί ΚΑΙΕΙ ,να βάλετε τον πολτό πάλι μέσα στο καλούπι. Βέβαια δεν θα βγει ομοιόμορφο αλλά δεν θα πετάξουμε τα υλικά μας.

6. Ρωγμή στο κέντρο του σαπουνιού (έχει σπάσει)

Οφείλετε στην υπερθέρμανση του σαπουνιού. Βάλτε το σε ένα δροσερό μέρος ή στο ψυγείο.

7. Στην επιφάνεια έχει πετάξει λάδια

Αν δείτε η επιφάνεια του σαπουνιού να έχει πετάξει λάδι ή έχετε κάνει λάθος υπολογισμό ελαίων και σόδας ή έχετε κάνει πολύ μεγάλη υπερλίπανση ή δεν έγινε σωστή ανάδευση. Εδώ δυο πράγματα μπορούμε να κάνουμε ή το βάζουμε σε κατσαρόλα και ακολουθούμε την θερμή μέθοδο ή το πετάμε και φτιάχνουμε καινούργιο.

8. Το σαπούνι ιδρώνει

Μικρά διάφανα σταγονίδια μπορεί να εμφανιστούν στο σαπούνι ,μετά από μερικές ή αρκετές μέρες ωρίμανσης. Αυτό οφείλεται στην παρουσία γλυκερίνης στο σαπούνι, η οποία έχει την ιδιότητα να απορροφά υγρασία. Συνήθως συμβαίνει όταν υπάρχει αυξημένη υγρασία στην ατμόσφαιρα. Η υγρασία μπορεί να επιφέρει τάγκισμα των ασαπωνοποίητων ελαίων που υπάρχουν στο σαπούνι. Σκουπίστε τα με ένα χαρτί ταμποναριστά και μεταφέρετε τα σε ένα καλά αεριζόμενο, ξηρό, μέρος.

Προβλήματα κατά την διαδικασία της σαπωνοποίησης Μέρος 1ο

 Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

Κατά την διαδικασία παραγωγής σαπουνιού θα αντιμετωπίσουμε διάφορα ‘’προβλήματα’’. Τουλάχιστον, μέχρι να αποκτήσουμε, την ανάλογη εμπειρία ενός χειροτέχνη σαπωνοποιού και να μπορούμε, να διαβάσουμε τα ‘’σημάδια ’’ ώστε να τα αντιμετωπίσουμε εγκαίρως, θα πάρει αρκετό καιρό, δημιουργώντας αρκετές παρτίδες σαπουνιού. Επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι και σε καμία περίπτωση δεν είναι ωραίο να πετάμε υλικά, κόπο και χρόνο ,θα σας αναφέρω το τι μπορεί να αντιμετωπίσετε ώστε να έχετε κάποια πράγματα υπ΄όψιν.

1. Το σαπούνι δεν πήζει/χυλώνει (δεν κάνει trace)

Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορεί να συνέβη αυτό. Ο συνδυασμός των λαδιών που χρησιμοποιήσατε, πολύ χαμηλή ή υψηλή θερμοκρασία, πολύ λίγη σόδα ή πολύ νερό ή η ανάδευση ήταν πολύ αργή. Μερικά λάδια (π.χ. το παρθένο ελαιόλαδο) χρειάζονται έως και 90 λεπτά για να πήξουν αν μπουν μόνα τους σε συνταγή. Με εξαίρεση την περίπτωση που έγινε λάθος στο ζύγισμα, γι’αυτό τσεκάρετε πάντα την συνταγή σας. Σε μικρές παρτίδες η ακρίβεια έχει μεγάλη σημασία.

2. Το μείγμα μου σκλήρυνε πολύ γρήγορα μέσα στη κατσαρόλα/κανάτα

Φταίει η χρήση πολύ υψηλών ή πολύ χαμηλών θερμοκρασιών. Είναι επίσης πολύ συχνή αντίδραση σε κάποιο αιθέριο έλαιο πχ. κανέλα, γαρύφαλλο ή συνθετικό άρωμα. Επίσης, κάποια ελαιόλαδα με αυξημένο ποσοστό ελεύθερων οξέων σαπωνοποιούνται πολύ γρήγορα, ουσίες σε μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα (μέλι – ζάχαρη καλ) κεριά, αλκoόλες, βούτυρα ή έλαιο neem ,όταν αυτά χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες. Σε αυτήν την περίπτωση με μια σπάτουλα μεταφέρετε το σαπούνι στο καλούπι του. Παρ’όλη την ανομοιόμορφη εμφάνιση, το σαπούνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

3. Το σαπούνι τρίβεται, γιατί?

Δε βάλατε αρκετό νερό ή βάλατε παραπάνω καυστική σόδα. Σε αυτή την περίπτωση μη το χρησιμοποιήσετε. Ωστόσο μπορεί η ανάμειξη να έγινε και σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και το μείγμα να πέρασε από μια υπερβολικά θερμή φάση τζελ.

4. Στην επιφάνεια του σαπουνιού εμφανίζονται θύλακες καυστικού υγρού ή σκόνη σόδας.

Βάλατε παραπάνω καυστική σόδα ή λιγότερο λάδι. Μη το χρησιμοποιήσετε, είναι πολύ ερεθιστικό.

5. Το σαπούνι περιβάλλεται από μία άσπρη σκόνη/στρώση

Αυτό δημιουργείτε από μια ένωση που λέγεται ανθρακικό νάτριο και σχηματίζεται τα πρώτα 24ωρα,όταν το καυστικό νάτριο(καυστική σόδα NaOH) που υπάρχει ακόμα ελεύθερο μέσα στο σαπούνι, αντιδρά με το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, το σαπούνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί κανονικά μετά την ωρίμανση του. Μπορείτε αν θέλετε να ξύσετε με ένα μαχαιράκι ή να το βάλετε κάτω από τρεχούμενο νερό και να το αφήσετε πάλι να στεγνώσει ή να το περάσετε με ατμό.

6. Το μείγμα μου έκοψε, εμφάνισε κομμάτια σκληρά και δεν πρόλαβα να το βάλω στο καλούπι. Γιατί συνέβη αυτό; 

Αυτό γίνεται σαν αντίδραση σε αρώματα, αν η ανάδευση διακοπεί ή είναι πολύ αργή. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με πολύ υψηλή θερμοκρασία. Βάλτε το σαπούνι στο καλούπι με μια σπάτουλα αλλά πιθανόν όταν ωριμάσει να είναι πολύ ανομοιόμορφο, τότε μην το χρησιμοποιήσετε.

Τέλος μέρους 1ου…….

Σαπούνι με νότες ανατολής!!!

 

Γράφει και παρασκευάζει η Ελισσάβετ Μιχαλοπούλου

Έξω ο καιρός βροχερός και η ανάγκη μου για ένα τσαγάκι με μπαχαρικά ήταν δεδομένο!!!

Καθώς απολάμβανα την υπέροχη γεύση του και ενώ είχε πλημμυρίσει ο χώρος από τα αρώματα των μπαχαρικών, εμένα ως γνωστόν το μυαλό μου, έφτιαξε ένα σαπούνι που θα με ταξίδευε στις χώρες της ανατολής!!!!! Πάρτε μολύβι και χαρτί……….

Συνταγή

530 γρ. Ελαιόλαδο

250 γρ. Λάδι καρύδας

100 γρ. Βούτυρο κακάο

50 γρ. Σησαμέλαιο

50 γρ. Αμυγδαλέλαιο

20 γρ. Μελισσοκέρι

137 γρ. Καυστική σόδα (NaOH)

260 γρ. Απιονισμένο νερό

110 γρ. Γάλα αμυγδάλου (όχι άλλο γάλα γιατί θα ανεβάσουμε τα λιπαρά)

1 κγ. Μαύρο τσάι

1 κγ. Αλεσμένα μπαχαρικά (κάρδαμο,μοσχοκάρυδο,γαρύφαλλο,τζίντζερ,αστεροειδή γλυκάνισο,κανέλα)

20 γρ. Μέλι

4 γρ. Αιθέριο έλαιο Γαρύφαλλου

4 γρ. Αιθέριο έλαιο Κανέλα

4 γρ. Αιθέριο έλαιο Κάρδαμου

4 γρ. Αιθέριο έλαιο Τζίντζερ

Σκεύη και μέτρα προφύλαξης

1.προστατευτικά γυαλιά, γάντια μιας χρήσεως και μπλούζα με μακρύ μανίκι (από το NaOH θα προκληθούν αναθυμιάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αναπνεύσουμε, γι’ αυτό και προτείνουμε όλες οι εργασίες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο ή σε πολύ καλά αεριζόμενο δωμάτιο)
2. ανοξείδωτη κατσαρόλα (όχι αλουμινίου)
3. Ποτήρια ζέσεως ή πλαστικές κανάτες
4. ζυγαριά κουζίνας
5. ραδβομπλέντερ
6. καλούπια (σιλικόνης, ξύλινα στρωμένα με αντικολλητικό χαρτί, πλαστικά, όχι μεταλλικά)
7. θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής

8.σπάτουλα σιλικόνης

9.Ξύδι (σε περίπτωση που πέσει επάνω μας η καυστική σόδα)

Οδηγίες: αφού έχουμε πάρει όλα τα μέτρα προστασίας ζυγίζουμε το νερό και την σόδα σε ξεχωριστά δοχεία. Με πολύ προσοχή ρίχνουμε την σόδα στο νερό και ανακατεύουμε αργά και με προσοχή μέχρι να λιώσει η σόδα. Την βάζουμε στην άκρη μέχρι να πέσει η θερμοκρασία στους 44 βαθμούς. Σε μπεν μαρί βάζουμε να λιώσουν τα βούτυρα και το μελισσοκέρι και έπειτα ρίχνουμε τα υγρά λάδια. Η θερμοκρασία που θέλουμε να φτάσει το μείγμα των λαδιών είναι και αυτή στους 44 βαθμούς. Έχουμε πει ότι η σόδα και τα λάδια πάντα να έχουν την ίδια θερμοκρασία. (εδώ δουλεύουμε λίγο πιο υψηλά την θερμοκρασία λόγω των βουτύρων και του μελισσοκεριού σε σχέση με τις άλλες συνταγές) Έπειτα βάζουμε τα μπαχαρικά,το τσάι και το μέλι στο γάλα αμυγδάλου και το ζεσταίνουμε ελαφρά για να απελευθερωθούν όλα τα αρώματα τους. Προσοχή όχι να βράσουν. Τα αφήνουμε στην άκρη να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου. Μόλις τα λάδια και η σόδα έχουν την ίδια θερμοκρασία (44˚C) ρίχνουμε την σόδα στα λάδια (ποτέ το αντίθετο) και ανακατεύουμε ελαφρά με το ραβδομπλέντερ. Τέλος ρίχνουμε το γάλα με τα μπαχαρικά αν θέλουμε να το κάνουμε τύπου σαπούνι – πίλινγκ αλλιώς σουρώνουμε και ρίχνουμε μόνο το γάλα και τα αιθέρια έλαια. Αναδεύουμε με το ραβδομπλέντερ και μόλις γίνει πηχτός χυλός (φτάνει στο trace) ρίχνουμε στο καλούπι της επιλογής μας, το αφήνουμε για 24 ώρες μέχρι να σκληρύνει και ξεκαλουπώνουμε . Το κόβουμε αν είναι σε ενιαίο καλούπι και το αφήνουμε να ωριμάσει για 4 – 6 εβδομάδες σε χώρο που αερίζεται χωρίς υγρασία!!!! Καλή επιτυχία και καλό ταξίδι με αρώματα της ανατολής!!!!

ΕΛΑΙΑ ΣΤΟ ΣΑΠΟΥΝΙ (ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΑΠΩΝΟΠΟΙΗΣΗΣ) & ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ ΟΞΕΩΝ

Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

Οι λιπαρές ύλες προσδίδουν διαφορετικές ιδιότητες στα σαπούνια που παράγονται από αυτές, ανάλογα με τον τύπο των λιπαρών οξέων που περιέχουν στο μεγαλύτερο ποσοστό. Αν γνωρίζετε την σύσταση των λιπαρών υλών και πως αυτή επηρεάζει τις ιδιότητες, θα σας βοηθήσει στην επιλογή σας ,για να πετύχετε τον τύπο του σαπουνιού, που θέλετε να φτιάξετε. Μπαίνοντας στο soapcalc (δείτε παρακάτω στο άρθρο) και βάζοντας, τα έλαια που έχετε επιλέξει για το σαπούνι σας, από κάτω, σας βγάζει κάποιες ενδείξεις, τις οποίες με ρωτάτε τι είναι. Σας εξηγώ από κάτω ώστε να ενημερωθείτε.

Λιπαρό Οξύ / Ιδιότητες σαπουνιού

Λαουρικό = σκληρό σαπούνι,βαθύς καθαρισμός,πλούσιος αφρός

Λινολεϊκό = conditioning

Μυριστικό = σκληρό σαπούνι,βαθύς καθαρισμός,πλούσιος αφρός

Ελαϊκό = conditioning

Παλμιτικό = Σκληρό σαπούνι, σταθερός αφρός

Ρητινολεϊκό = conditioning

Στεατικό = Σκληρό σαπούνι, σταθερός αφρός

Τι είναι ο πίνακας σαπωνοποίησης?

Είναι το βασικό εργαλείο για κάθε ερασιτέχνη και μη σαπωνοποιό. Περιλαμβάνει τις τιμές σαπωνοποίησης (SAP value) για τα βασικά λάδια και τα βούτυρα/λίπη. Απλά η τιμή σαπωνοποίησης είναι η ποσότητα καυστικής σόδας που απαιτείται για να μετατρέψει 1 γραμμάριο λιπαρής ύλης σε σαπούνι. Έτσι ,για παράδειγμα από τον παρακάτω πίνακα, προκύπτει ότι για την σαπωνοποίηση 1 γρ ελαιολάδου απαιτούνται 0,134γρ καυστικής σόδας.

Πίνακας σαπωνοποίησης (Table Saponification)

Έλαια – Βούτυρα/ Καυστική Σόδα (NaOH)/ Καυστική Ποτάσα (ΚΟΗ)

Αμυγδαλέλαιο 0,136 0,190

Βερυκοκέλαιο 0,135 0,189

Βούτυρο κακάο 0,137 0,192

Βούτυρο Καριτέ 0,128 0,179

Έλαιο Brazil Nut 0,138 0,195

Ελαιόλαδο 0,134 0,188

Ηλιέλαιο 0,134 0,188

Καροτέλαιο 0,134 0,188

Καστορέλαιο 0,128 0,180

Λάδι Αβοκάντο 0,133 0,186

Έλαιο Αργκάν 0,134 0,188

Έλαιο Καλέντουλας 0,134 0,188

Έλαιο Καμέλιας 0,135 0,189

‘Ελαιο Καρύδας 0,190 0,266

Λινέλαιο 0,135 0,190

Έλαιο Μακαντάμια 0,139 0,195

Έλαιο Neem 0,139 0,194

Έλαιο Jojoba 0,069 0,096

Μελισσοκέρι 0,069 0,096

Σησαμέλαιο 0,133 0,186

Σιτέλαιο 0,135 0,190

Έλαιο Σόγιας 0,134 0,188

Σταφυλέλαιο 0,135 0,191

Φοινικέλαιο 0,141 0,197

Φουντουκέλαιο 0,135 0,190 καλ.

Υπολογιστής συνταγής σαπουνιών

http://www.thesoapcalculator.com/greek

http://soapcalc.net/calc/SoapCalcWP.asp

Μην ξεχνάτε όπου NaOH (καυστική σόδα/νάτριο) = είναι για την παρασκευή μπάρας σαπουνιού και όπου ΚΟΗ (καυστική ποτάσα/κάλιο) είναι για την παρασκευή υγρού σαπουνιού.

Τρόπος υπολογισμού σόδας χωρίς soapcalculator (ψυχρής μεθόδου)

Λάδι σε gr/kl x τιμή σαπων/σης = αποτέλεσμα του πόσο σόδα θα βάλουμε

Τρόπος υπολογισμού νερού

Βάζουμε τα gr/kl της σόδας που βρήκαμε x 2,2 φορές της σόδας = αποτέλεσμα νερού που πρέπει να βάλουμε gr/kl

Καλή επιτυχία!!!!

Φτιάχνω σαπούνι με χαμομήλι και καλέντουλα!!!

Γράφει και παρασκευάζει η Ελισσάβετ Μιχαλοπούλου

Σαπούνι ,ένα προϊόν που απαριθμεί χιλιάδες χρόνια και πάντα είναι από τα πρώτα αναγκαία πράγματα που θα έχουμε στο μπάνιο μας ,για την προσωπική μας, υγιεινή. Η δική μου ανάγκη, του να παρασκευάσω το δικό μου σαπούνι ήρθε περίπου πριν 15 χρόνια. Μια ανάγκη που έγινε μεράκι τελικά!!!Έρωτας από την πρώτη στιγμή θα έλεγα, όταν τα χέρια μου, άγγιξαν τις πρώτες φυσικές ύλες που δεν ήταν άλλες από θρεπτικά έλαια ,βούτυρα, βότανα που τα εκχύλιζα στα λάδια μου, διάφορα αφεψήματα βοτάνων ακόμα και μπύρα, γιαούρτι, γάλα και άλλα πολύτιμα θρεπτικά υλικά. Ξεκινώντας δειλά δειλά στην αρχή οι συνταγές μου ήταν απλές μέχρι που ήρθε η εξοικείωση, τόσο με τα υλικά, όσο και με τον τρόπο παρασκευής του, φυσικά και με τις όποιες αποτυχίες του στην αρχή . Διάβασα, έπαθα και έμαθα!!!Αν δεν αποτύχεις δεν θα μάθεις σίγουρα!!!Το σαπούνι έχει εκπλήξεις και εκεί είναι η μαγεία του!!!

Έτσι και εγώ θέλω να σας βάλω στον μαγικό κόσμο του σαπουνιού με μια συνταγή που την έχω αγαπήσει όπως και όλοι όσοι την έχουν δοκιμάσει. Σαπούνι με καλέντουλα και χαμομήλι για όλες τις ευαίσθητες και μη επιδερμίδες. Όλοι γνωρίζουμε λίγο πολύ τις ευεργετικές ιδιότητες αυτών των δύο βοτάνων που με τα έλαια και τα βούτυρα μας ,θα μας χαρίσουν ένα φίνο προϊόν!!! Ο τρόπος που θα παρασκευάσουμε το σαπούνι μας είναι με την ψυχρή μέθοδο. Ας δούμε την συνταγή μας:

ΥΛΙΚΑ

450 γρ Ελαιόλαδο (που έχω εμποτίσει με καλέντουλα και χαμομήλι αρκετό καιρό πριν )

250 Λάδι καρύδας (τον χειμώνα έχει την μορφή βουτύρου)

150 γρ. Βούτυρο Καριτέ

150 γρ. Φοινικέλαιο

350 γρ. Απιονισμένο νερό (αυτό που είναι για χρήση σιδερώματος)

140 γρ. Καυστική Σόδα (NaOH)

Σκεύη και μέτρα προφύλαξης

1.προστατευτικά γυαλιά, γάντια μιας χρήσεως και μπλούζα με μακρύ μανίκι (από το NaOH θα προκληθούν αναθυμιάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αναπνεύσουμε, γι’ αυτό και προτείνουμε όλες οι εργασίες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο ή σε πολύ καλά αεριζόμενο δωμάτιο)
2. ανοξείδωτη κατσαρόλα (όχι αλουμινίου)
3. Ποτήρια ζέσεως ή πλαστικές κανάτες
4. ζυγαριά κουζίνας
5. ραδβομπλέντερ
6. καλούπια (σιλικόνης, ξύλινα στρωμένα με αντικολλητικό χαρτί, πλαστικά, όχι μεταλλικά)
7. θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής (προαιρετικά)

8.σπάτουλα σιλικόνης

9.Ξύδι (σε περίπτωση που πέσει επάνω μας η καυστική σόδα)

Τρόπος παρασκευής:

Αφού έχουμε πάρει όλα τα μέτρα προφύλαξης, ζυγίζουμε σε ένα πλαστικό δοχείο την καυστική σόδα. Σε ένα δεύτερο δοχείο ζυγίζουμε το απιονισμένο νερό και ρίχνω σιγά σιγά την σόδα στο νερό(προσοχή στις αναθυμιάσεις) και ΠΟΤΕ το αντίθετο. Με την σπάτουλα ανακατεύουμε σιγά σιγά μέχρι να λιώσει η σόδα και έπειτα αφήνουμε να πέσει η θερμοκρασία στους 40˚C. Όσο κρυώνει το σοδόνερο μετράμε τα λάδια και τα βούτυρα στην κατσαρόλα μας και την βάζουμε σε μπεν μαρί μέχρι να φτάσουν τα λάδια μας την θερμοκρασία των 40˚C επίσης. Μόλις και τα δύο μείγματα έχουν την ίδια θερμοκρασία (πολύ σημαντικό), ρίχνω το σοδόνερο σιγά σιγά στα λάδια. Έπειτα αναδεύω σιγά σιγά με το ραβδομπλέντερ μέχρι το μείγμα μου να γίνει ένας ελαφρύς χυλός (δηλ φτάνει στο ίχνος ή στο trace όπως λέγεται στην γλώσσα των σαπωνοποιών). Όταν φτάσουμε στο χυλό τον ρίχνουμε στα καλούπια της επιλογής μας και τα αφήνουμε ένα 24ωρο ή μέχρι να σκληρύνουν. Την επόμενη μέρα τα βγάζουμε από τα καλούπια (τα κόβουμε εάν τα έχουμε βάλει σε ένα ενιαίο καλούπι) και τα αφήνουμε να ωριμάσουν για 4 - 6 εβδομάδες .Μετά το πέρας των 6 εβδομάδων είναι έτοιμο για χρήση!!!Καλή επιτυχία!!!

(τα σκεύη που χρησιμοποιούμε τα έχουμε μόνο για την χρήση παρασκευής σαπουνιού)

Θερμή μέθοδος σαπουνιού

 

Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

Θερμή μέθοδος (Hot Process)

Είναι η βιομηχανική μέθοδος παρασκευής σαπουνιού ή αλλιώς η παραδοσιακή μέθοδος,παρασκευής σαπουνιού, κυρίως από ελαιόλαδο στην Ελλάδα. Στη μέθοδο αυτή, το μίγμα ελαίων- σόδας σαπωνοποιείται με τη θερμότητα, δηλ. βράζει σε χαμηλή θερμοκρασία μέχρι την ολοκλήρωση της σαπωνοποίησης. Στην βιομηχανία με τη χρήση αλατιού διαχωρίζεται η φυσική γλυκερίνη, η οποία πωλείται ξεχωριστά για διάφορες χρήσεις επιφέροντας έτσι επιπλέον κέρδος . Παλιά στα χωριά έφτιαχναν μόνοι τους σπιτικό σαπούνι από ελαιόλαδο για να έχουν όλο το χρόνο. Συνήθως το έφτιαχναν το Σεπτέμβριο μήνα που ο καιρός ήταν ακόμα καλός και η θερμοκρασία ιδανική για να γίνει. Τότε επίσης μάζευαν και το λάδι από τον πυθμένα των βαρελιών που είχε και μούργα για να μην πάει χαμένο και το χρησιμοποιούσαν για το σαπούνι τους.

Στην θερμή μέθοδο, λόγω της θερμοκρασίας που υφίσταται ο σάπωνας, αναγκάζεται να ρίξει άμεσα το pH του, πριν ακόμη ολοκληρωθεί η διαδικασία, κάτι που δεν γίνεται με την ψυχρή μέθοδο. (θα δούμε την διαδικασία σε άλλο άρθρο).

Ποια είναι η διαδικασία?

Η διαδικασία έχει ως εξής: αφού έχουμε καταλήξει στην συνταγή μας ,παίρνουμε πάντα τα μέτρα ασφαλείας (γάντια μιας χρήσης, προστατευτικά γυαλιά, μακρυμάνικη μπλούζα, καλά αεριζόμενος χώρος, όχι παιδιά και pet την ώρα που φτιάχνουμε το διάλυμα σόδας – νερού). Ζυγίζουμε τα υλικά μας και ξεκινάμε. Ρίχνουμε την σόδα στο νερό και ποτέ το αντίθετο (δεν εισπνέουμε τις αναθυμιάσεις) ανακατεύουμε καλά μέχρι να διαλυθεί πλήρως. Έπειτα βάζουμε τα λάδια μας και τα βούτυρα (εάν περιλαμβάνονται στην συνταγή) σε μια ανοξείδωτη κατσαρόλα ή σε ένα slow cooker και ζεσταίνουμε σε χαμηλή φωτιά. Μόλις θερμανθούν ελαφρώς, ρίχνουμε το διάλυμα μας. Εδώ δεν μας πειράζει το να έχουν διαφορετική θερμοκρασία τα λάδια με την σόδα. Με το στικ μπλέντερ αναδεύουμε, μέχρι να δημιουργήσουμε ένα χυλό (να φτάσει στο trace). Βγάζουμε το στικ μπλέντερ και παίρνουμε μια σπάτουλα ή ξύλινη κουτάλα και ανακατεύουμε. Αφήνουμε το μείγμα μας να μαγειρευτεί για αρκετή ώρα, με κλειστό καπάκι ανακατεύοντας περιοδικά. Το νου σας γιατί φουσκώνει λίγο, καθώς το σαπούνι μας, μαγειρεύετε. Θα δείτε ότι όσο περνάει η ώρα έχει αρχίσει να παίρνει την μορφή σαν να είναι ‘’κομμένο’’ και να μοιάζει σαν τζελ. Σε αυτήν την φάση κατεβάζουμε από την φωτιά και προσθέτουμε χρώμα και άρωμα (εγώ αφήνω να πέσει και λίγο η θερμοκρασία). 

       

                   

Έπειτα το βάζουμε με την κουτάλα/σπάτουλα στα καλούπια μας και αφήνουμε μέχρι να σταθεροποιηθεί. Τέλος το βγάζουμε, το κόβουμε και το αφήνουμε για μια εβδομάδα να στεγνώσει καλά και είναι έτοιμο προς χρήση. (εγώ το έχω αφήσει και 2 εβδομάδες) . Μειονέκτημα σε σχέση με την ψυχρή μέθοδο το πολύωρο ‘’μαγείρεμα’’. Για άλλους και το οπτικό αποτέλεσμα σε σχέση με αυτό της ψυχρής στην τελική του μορφή, αλλά αυτό είναι θέμα γούστου!!!

           

Ψυχρή μέθοδος σαπουνιού

 

 Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

ΨΥΧΡΗ ΜΕΘΟΔΟΣ (Cold Process)
Πρόκειται για την πιο διαδεδομένη μέθοδο στις μέρες μας στις αγγλοσαξωνικές κυρίως, χώρες. Αρκετά απλούστερη από τη θερμή, συντομότερη, ως προς την διαδικασία της, αλλά πολύ περισσότερο χρονοβόρα, σε ότι αφορά στην παραλαβή του τελικού προϊόντος. Ο χαρακτηρισμός της, ως “ψυχρή”, έγκειται στο ότι δεν απαιτείται βρασμός, ή έστω, έντονη θέρμανση, αλλά, μόνο ήπια. Συγκεκριμένα, τα έλαια και το αλκαλικό διάλυμα αναμειγνύονται, αφού έχουν φθάσει τους 35°−45°C (τα έλαια με ελαφρά θέρμανση − το αλκαλικό διάλυμα είναι ήδη θερμό, λόγω της εξώθερμης διάλυσης του καυστικού νατρίου στο νερό), προκειμένου να ξεκινήσει η αντίδραση. Η ποσότητα του καυστικού νατρίου, που απαιτείται για την πλήρη σαπωνοποίηση εξαρτάται από το είδος του ελαίου. Στο διαδίκτυο υπάρχουν προϋπολογισμένες φόρμουλες, με τις ακριβείς τιμές για κάθε περίπτωση. Βασικό πλεονέκτημα της μεθόδου είναι η απλότητά της.
Τα έλαια και το αλκαλικό διάλυμα αναμειγνύονται με τη βοήθεια ενός ραβδομπλέντερ, μέχρι το μείγμα εμφανίσει χαρακτηριστικά σαπωνοποίησης (φτάσει στο ίχνος/trace).

Σκεύη και μέτρα προφύλαξης
1.προστατευτικά γυαλιά, γάντια μιας χρήσεως και μπλούζα με μακρύ μανίκι (από το NaOH θα προκληθούν αναθυμιάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αναπνεύσουμε, γι’ αυτό και προτείνουμε όλες οι εργασίες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο ή σε πολύ καλά αεριζόμενο δωμάτιο)
2. ανοξείδωτη κατσαρόλα (όχι αλουμινίου)
3. Ποτήρια ζέσεως ή πλαστικές κανάτες
4. ζυγαριά κουζίνας
5. ραδβομπλέντερ
6. καλούπια (σιλικόνης, ξύλινα στρωμένα με αντικολλητικό χαρτί, πλαστικά, όχι μεταλλικά)
7. θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής ή οινοπνεύματος
8. σπάτουλα σιλικόνης
9. Ξύδι (σε περίπτωση που πέσει επάνω μας η καυστική σόδα)

 Διαδικασία μεθόδου:
Αφού έχουμε επιλέξει ποια συνταγή θα κάνουμε, παίρνουμε όλα τα μέτρα προφύλαξης και ζυγίζουμε σε ένα πλαστικό δοχείο, την καυστική σόδα. Σε ένα δεύτερο δοχείο ζυγίζουμε το απιονισμένο νερό και ρίχνω σιγά σιγά την σόδα στο νερό(προσοχή στις αναθυμιάσεις, δεν εισπνέουμε) και ΠΟΤΕ το αντίθετο. Με την σπάτουλα σιλικόνης ανακατεύουμε σιγά σιγά μέχρι να λιώσει η σόδα και έπειτα αφήνουμε να πέσει η θερμοκρασία στους 40˚C. Όσο κρυώνει το σοδόνερο μετράμε τα λάδια και τα βούτυρα στην κατσαρόλα μας και την βάζουμε σε μπεν μαρί μέχρι να φτάσουν τα λάδια μας, την θερμοκρασία των 40˚C επίσης. Μόλις και τα δύο μείγματα έχουν την ίδια θερμοκρασία (πολύ σημαντικό), ρίχνω το σοδόνερο, σιγά σιγά στα λάδια. Έπειτα αναδεύω με το ραβδομπλέντερ μέχρι το μείγμα μου, να γίνει ένας ελαφρύς χυλός (δηλ φτάνει στο ίχνος ή στο trace όπως λέγεται στην γλώσσα των σαπωνοποιών). Όταν φτάσουμε στο χυλό, συνήθως χρωματίζουμε και αρωματίζουμε το σαπούνι μας και το ρίχνουμε στα καλούπια της επιλογής μας και τα αφήνουμε ένα 24ωρο ή όσο χρειαστεί να σκληρύνουν. Την επόμενη μέρα, εφόσον έχει σκληρύνει, το βγάζουμε από τα καλούπια (τα κόβουμε εάν τα έχουμε βάλει σε ένα ενιαίο καλούπι) και τα αφήνουμε να ωριμάσουν για 4 - 6 εβδομάδες .
Μετά το πέρας των 6 εβδομάδων είναι έτοιμο για χρήση.

(τα σκεύη που χρησιμοποιούμε τα έχουμε μόνο για την χρήση παρασκευής σαπουνιού)

H Ιστορία του σαπουνιού

 

Γράφει η Ελισσάβετ Μιχαλοπούλου

H ιστορία της παρασκευής του σαπουνιού ανάγεται περίπου 5000 χρόνια πίσω. Η πρώτη καταγεγραμμένη αρχαιολογική απόδειξη της παρασκευής σαπουνιού χρονολογείται γύρω στο 2800 π.Χ. στην αρχαία Βαβυλώνα. Οι Βαβυλώνιοι είχαν εφεύρει τη βασική μέθοδο παρασκευής σαπουνιού, από έλαιο κασσίας (το δέντρο από το οποίο παράγεται η κανέλα) βρασμένο με στάχτη και νερό. Το χρησιμοποιούσαν κυρίως για επούλωση πληγών, θεραπεία δερματικών παθήσεων, καλλωπισμό αλλά και για πλύσιμο. Περιγραφές μιας διεργασίας παραγωγής ενός προϊόντος παρόμοιου με το σαπούνι έχουν επίσης βρεθεί σε πάπυρους των αρχαίων Αιγυπτίων (~1500 π.Χ.), όπου αναφέρεται η χρήση μίγματος ζωικού λίπους και φυτικών ελαίων. Το σαπούνι αυτό το χρησιμοποιούσαν στην επεξεργασία του μαλλιού.

Οι αρχαίοι Έλληνες είναι γνωστό το ότι δεν χρησιμοποιούσαν το σαπούνι για το πλύσιμο του σώματος, αλλά προτιμούσαν να πλένονται με νερό, ιλύ (λάσπη), ελαφρόπετρα, άμμο και στάχτη και έπειτα να κάνουν επάλειψη με λάδι. Ο μύθος θέλει την επινόηση του σαπουνιού στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στο νησί της Λέσβου, όπου ζώα θυσιάζονταν προς τιμήν των θεών. Συχνά τα ζώα κατά τη θυσία αποτεφρώνονταν και έτσι στάχτες από σκληρό ξύλο (μια πρώιμη πηγή αλκαλίων) αναμειγνύονταν με ζωικά λίπη. Λέγεται πως ύστερα από ισχυρές νεροποντές, στο τοπικό ποταμάκι όπου οι γυναίκες έπλεναν τα ρούχα έρεε ένα κιτρινωπό υγρό προερχόμενο από το βουνό των θυσιών και έκανε τα ρούχα καθαρότερα. Η αρχαία ποιήτρια Σαπφώ έγραψε για εκείνες τις φορές που παρατηρήθηκε η καθαριστική δράση του κιτρινωπού υγρού στο νερό. Με τον καιρό βρέθηκε πως η προσθήκη αλατισμένου νερού στο μείγμα, διευκολύνει την απομάκρυνση της γλυκερίνης και του περίσσιου νερού κάνοντας το σαπούνι σκληρότερο. Αργότερα, γύρω στο 200 μ.Χ., οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποίησαν το σαπούνι για να καθαρίζουν τους αμφορείς αλλά και τα αγάλματα, ενώ την ίδια εποχή ο Έλληνας γιατρός Γαληνός συνιστά το πλύσιμο του σώματος με σαπούνι, ως προληπτικό μέτρο κατά των δερματικών παθήσεων. Οι Γαλάτες και οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν επίσης το κατσικίσιο ζωικό λίπος και τις στάχτες ξύλου οξιάς για την παραγωγή τόσο σκληρών όσο και μαλακών σαπουνιών. Ανεξάρτητα από τις χρήσεις του, το σαπούνι έγινε δημοφιλές σε όλη τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Στα ερείπια της Πομπηίας, που καταστράφηκε από την έκρηξη του ηφαιστείου του όρους Βεζούβιος το 79 μ.Χ., ανακαλύφθηκε ένα ολόκληρο εργοστάσιο σαπουνιού της εποχής.

Άραβες χημικοί στη Συρία και στην Παλαιστίνη ήταν οι πρώτοι που παρασκεύασαν σαπούνι χρησιμοποιώντας μείγμα φυτικών ελαίων (όπως το ελαιόλαδο), αρωματικών ελαίων (όπως δαφνέλαιο ή έλαιο θυμαριού) και ποτάσα. Τον 7ο αιώνα μ.Χ. περίπου, ιδρύθηκαν οι πρώτες σαπωνοποιίες στη Μέση Ανατολή, στη Ναμπλούς και στο Χαλέπι, που η φήμη τους εξαπλώθηκε γρήγορα στις Μεσογειακές περιοχές. Εκτός από το αρωματικό στερεό σαπούνι, είχαν επίσης επινοήσει το έγχρωμο και το υγρό, καθώς και άλλα ειδικά σαπούνια, όπως αυτό για το ξύρισμα. Ακόμη μεγαλύτερη ήταν η επίδραση της σαπωνοποιητικής τέχνης της Μέσης Ανατολής στον Ευρωπαϊκό χώρο κατά την 1η σταυροφορία (τέλη 11ου αιώνα), όπου Άραβες τεχνίτες μετέφεραν τη γνώση τους και έθεσαν τα θεμέλια της παρασκευής σαπουνιών διάσημων έως και τις μέρες μας, όπως εκείνα της Καστίλλης (Ισπανία) και της Μασσαλίας (Γαλλία).

Αξιοσημείωτο είναι πως από το 600 μ.Χ. η συνταγή του φυσικού σαπουνιού ελαιολάδου έχει παραμείνει αναλλοίωτη.