Σαπούνι με εσπεριδοειδή!!!

 

Γράφει και παρασκευάζει η Ελισσάβετ Μιχαλοπούλου

Εορταστικό κλίμα χωρίς εσπεριδοειδή δεν γίνεται!!!

Ωραία και τα μπαχαρικά αλλά και τα εσπεριδοειδή έχουν την χάρη τους και το κοινό τους.

Μυρωδιές που μένουν πάντα στην μνήμη μας , φέρνοντας αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια. Εγώ αυτό που θυμάμαι είναι ότι κόβαμε με τους φίλους μου, το λεμόνι μέσα στο καταχείμωνο και ρουφούσαμε τον χυμό του μέχρι που έσκαγαν τα χείλια μας!!!Τι ωραία χρόνια όπως και οι αναμνήσεις αυτών!!! Ωστόσο δεν θα μπορούσε να λείψει και το ανάλογο χειροποίητο σαπουνάκι!!! Γρήγορα λοιπόν χαρτί και στυλό για να γράψετε την συνταγή.

Υλικά

450 γρ. Ελαιόλαδο

250 γρ. Λάδι Καρύδας

150 γρ. Βούτυρο Καριτέ

150 γρ. Καστορέλαιο

350 γρ. Απιονισμένο Νερό

138 γρ. Καυστική σόδα (NaOH)

5 γρ. αιθέριο έλαιο υλάνγκ – υλάνγκ

15 γρ. αιθέριο έλαιο λεμονιού

15 γρ. αιθέριο έλαιο γκρεϊπφρουτ

15 γρ. αιθέριο έλαιο περγαμόντο

10 γρ. Φυσική χρωστική καροτένιο

Σκεύη και μέτρα προφύλαξης

1.προστατευτικά γυαλιά, γάντια μιας χρήσεως και μπλούζα με μακρύ μανίκι (από το NaOH θα προκληθούν αναθυμιάσεις τις οποίες δεν πρέπει να αναπνεύσουμε, γι’ αυτό και προτείνουμε όλες οι εργασίες να γίνονται σε εξωτερικό χώρο ή σε πολύ καλά αεριζόμενο δωμάτιο)
2. ανοξείδωτη κατσαρόλα (όχι αλουμινίου)
3. Ποτήρια ζέσεως ή πλαστικές κανάτες
4. ζυγαριά κουζίνας
5. ραδβομπλέντερ
6. καλούπια (σιλικόνης, ξύλινα στρωμένα με αντικολλητικό χαρτί, πλαστικά, όχι μεταλλικά)
7. θερμόμετρο ζαχαροπλαστικής

8.σπάτουλα σιλικόνης

9.Ξύδι (σε περίπτωση που πέσει επάνω μας η καυστική σόδα)

Οδηγίες: αφού έχουμε πάρει όλα τα μέτρα προστασίας ζυγίζουμε το νερό και την σόδα σε ξεχωριστά δοχεία. Με πολύ προσοχή ρίχνουμε την σόδα στο νερό και ανακατεύουμε αργά και με προσοχή μέχρι να λιώσει η σόδα. Την βάζουμε στην άκρη μέχρι να πέσει η θερμοκρασία στους 44 βαθμούς. Σε μπεν μαρί βάζουμε να λιώσουν τα βούτυρα και έπειτα ρίχνουμε τα υγρά λάδια. Η θερμοκρασία που θέλουμε να φτάσει το μείγμα των λαδιών είναι και αυτή στους 44 βαθμούς. Έχουμε πει ότι η σόδα και τα λάδια πάντα να έχουν την ίδια θερμοκρασία. (εδώ δουλεύουμε λίγο πιο υψηλά την θερμοκρασία λόγω των βουτύρων σε σχέση με τις άλλες συνταγές). Μόλις τα λάδια και η σόδα έχουν την ίδια θερμοκρασία (44˚C) ρίχνουμε την σόδα στα λάδια (ποτέ το αντίθετο) και ανακατεύουμε ελαφρά με το ραβδομπλέντερ. Τέλος ρίχνουμε τα αιθέρια έλαια και την φυσική χρωστική την οποία εγώ την έχω διαλύσει πρώτα, σε φυτική γλυκερίνη (περίπου 2 κσ). Αν δεν έχετε ,δεν πειράζει, κρατήστε 2 κσ από το ελαιόλαδο της συνταγής και διαλύστε την χρωστική εκεί. Αναδεύουμε με το ραβδομπλέντερ και μόλις γίνει πηχτός χυλός (φτάσει στο trace) ρίχνουμε στο καλούπι της επιλογής μας, το αφήνουμε για 24 ώρες μέχρι να σκληρύνει και ξεκαλουπώνουμε . Το κόβουμε αν είναι σε ενιαίο καλούπι και το αφήνουμε να ωριμάσει για 4 – 6 εβδομάδες σε χώρο που αερίζεται χωρίς υγρασία!!!! Καλή επιτυχία!!!!

Tips: μπορείτε να αλλάξετε κάποια από τα αιθέρια έλαια και να βάλετε, πορτοκάλι και μανταρίνι.

Προβλήματα κατά την διαδικασία της σαπωνοποίησης Μέρος 2ο

Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

…….συνέχεια των προβλημάτων κατά την διαδικασία σαπωνοποίησης.

1. Το σαπούνι μου, είναι πολύ μαλακό και δεν σκληραίνει σε 48 ώρες: Πιθανόν έχετε βάλει παραπάνω νερό ή παραπάνω λάδι, μεγάλο ποσοστό ακόρεστων λαδιών ή πολύ χαμηλή θερμοκρασία. Αφήστε το περισσότερο χρόνο μέχρι μια εβδομάδα στο καλούπι. Αν το σαπούνι σκληρύνει μέσα σε 5-6 εβδομάδες, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κανονικά.

2. Το σαπούνι εμφανίζει λευκές λωρίδες. Τι να κάνω;

Πολλοί λόγοι που μπορεί να συνέβη αυτό. Η ανάδευση ήταν πολύ αργή ή ακανόνιστη, σαπωνοποίηση σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία ή αντίδραση στο συνθετικό άρωμα. Βεβαιωθείτε ότι οι λευκές γραμμές δεν είναι σόδα που δεν ανακατεύτηκε καλά. Τελικά αν τα στίγματα δεν έχουν περίσσεια σόδας μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σαπούνι.

3. Η επιφάνεια της μπάρας εμφάνισε πορτοκαλί ή καφέ σημάδια και  έχει άσχημη μυρωδιά. Τι συμβαίνει;

Είναι σημάδι ότι το σαπούνι έχει ταγγίσει, δηλ τα ασαπωνοποίητα έλαια έχουν αρχίσει να οξειδώνονται κυρίως όταν έχει μεγάλο ποσοστό υπερλίπανσης . Όταν έχει αποθηκευτεί σε χώρο με πολύ υγρασία , με πολύ ζέστη ή δεν αερίζεται επαρκώς ή σε συνταγές με ευαίσθητα έλαια που διατηρούνται για σύντομο χρονικό διάστημα. Για να μην ταγγίσει το σαπούνι προσθέστε βιταμίνη Ε σε ποσοστό 1% στα συνολικά λάδια της συνταγής.

4. Το σαπούνι μου διαχώρισε όσο ήταν στο καλούπι. Γιατί;

 Εάν παρατηρήσετε μια στρώση υγρή και λιπαρή στην επιφάνεια του σαπουνιού όσο είναι στο καλούπι του, πρόκειται συχνά για πρόβλημα θερμοκρασίας.  Πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες μπορεί να οδηγήσουν σε διαχωρισμό. Ενδέχεται επίσης να βιαστήκατε να το βάλετε στο καλούπι πριν ομογενοποιηθεί καλά. Άλλος πιθανός λόγος είναι το γάλα ή το μέλι στη συνταγή. Σιγουρευτείτε ότι προσθέσατε το γάλα και το μέλι με τον σωστό τρόπο και μη μονώνετε πολύ το καλούπι σας για να μην ζεσταθεί υπερβολικά.

5. Το σαπούνι παρουσιάζει το φαινόμενο του ‘’ηφαίστειου’’

Το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι όταν έχετε βάλει το μείγμα στο καλούπι και μετά από λίγο διάστημα, βλέπετε το σαπούνι να βγαίνει και να χύνεται σαν λάβα ηφαιστείου και να αποκτά ένα σκούρο χρώμα. Αυτό το φαινόμενο, γίνεται γιατί ο σαπωνοπολτός έχει υπερθερμανθεί. Σε αυτό μπορεί να βοήθησε κάποιο άρωμα ή πρόσθετο συστατικό (μέλι,γάλα,βάμμα). Αυτό που μπορείτε να κάνετε, με πολύ προσοχή γιατί ΚΑΙΕΙ ,να βάλετε τον πολτό πάλι μέσα στο καλούπι. Βέβαια δεν θα βγει ομοιόμορφο αλλά δεν θα πετάξουμε τα υλικά μας.

6. Ρωγμή στο κέντρο του σαπουνιού (έχει σπάσει)

Οφείλετε στην υπερθέρμανση του σαπουνιού. Βάλτε το σε ένα δροσερό μέρος ή στο ψυγείο.

7. Στην επιφάνεια έχει πετάξει λάδια

Αν δείτε η επιφάνεια του σαπουνιού να έχει πετάξει λάδι ή έχετε κάνει λάθος υπολογισμό ελαίων και σόδας ή έχετε κάνει πολύ μεγάλη υπερλίπανση ή δεν έγινε σωστή ανάδευση. Εδώ δυο πράγματα μπορούμε να κάνουμε ή το βάζουμε σε κατσαρόλα και ακολουθούμε την θερμή μέθοδο ή το πετάμε και φτιάχνουμε καινούργιο.

8. Το σαπούνι ιδρώνει

Μικρά διάφανα σταγονίδια μπορεί να εμφανιστούν στο σαπούνι ,μετά από μερικές ή αρκετές μέρες ωρίμανσης. Αυτό οφείλεται στην παρουσία γλυκερίνης στο σαπούνι, η οποία έχει την ιδιότητα να απορροφά υγρασία. Συνήθως συμβαίνει όταν υπάρχει αυξημένη υγρασία στην ατμόσφαιρα. Η υγρασία μπορεί να επιφέρει τάγκισμα των ασαπωνοποίητων ελαίων που υπάρχουν στο σαπούνι. Σκουπίστε τα με ένα χαρτί ταμποναριστά και μεταφέρετε τα σε ένα καλά αεριζόμενο, ξηρό, μέρος.

Προβλήματα κατά την διαδικασία της σαπωνοποίησης Μέρος 1ο

 Γράφει η Ελισσάβετ Λίζα Μιχαλοπούλου

Κατά την διαδικασία παραγωγής σαπουνιού θα αντιμετωπίσουμε διάφορα ‘’προβλήματα’’. Τουλάχιστον, μέχρι να αποκτήσουμε, την ανάλογη εμπειρία ενός χειροτέχνη σαπωνοποιού και να μπορούμε, να διαβάσουμε τα ‘’σημάδια ’’ ώστε να τα αντιμετωπίσουμε εγκαίρως, θα πάρει αρκετό καιρό, δημιουργώντας αρκετές παρτίδες σαπουνιού. Επειδή οι καιροί είναι δύσκολοι και σε καμία περίπτωση δεν είναι ωραίο να πετάμε υλικά, κόπο και χρόνο ,θα σας αναφέρω το τι μπορεί να αντιμετωπίσετε ώστε να έχετε κάποια πράγματα υπ΄όψιν.

1. Το σαπούνι δεν πήζει/χυλώνει (δεν κάνει trace)

Υπάρχουν πολλές αιτίες που μπορεί να συνέβη αυτό. Ο συνδυασμός των λαδιών που χρησιμοποιήσατε, πολύ χαμηλή ή υψηλή θερμοκρασία, πολύ λίγη σόδα ή πολύ νερό ή η ανάδευση ήταν πολύ αργή. Μερικά λάδια (π.χ. το παρθένο ελαιόλαδο) χρειάζονται έως και 90 λεπτά για να πήξουν αν μπουν μόνα τους σε συνταγή. Με εξαίρεση την περίπτωση που έγινε λάθος στο ζύγισμα, γι’αυτό τσεκάρετε πάντα την συνταγή σας. Σε μικρές παρτίδες η ακρίβεια έχει μεγάλη σημασία.

2. Το μείγμα μου σκλήρυνε πολύ γρήγορα μέσα στη κατσαρόλα/κανάτα

Φταίει η χρήση πολύ υψηλών ή πολύ χαμηλών θερμοκρασιών. Είναι επίσης πολύ συχνή αντίδραση σε κάποιο αιθέριο έλαιο πχ. κανέλα, γαρύφαλλο ή συνθετικό άρωμα. Επίσης, κάποια ελαιόλαδα με αυξημένο ποσοστό ελεύθερων οξέων σαπωνοποιούνται πολύ γρήγορα, ουσίες σε μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα (μέλι – ζάχαρη καλ) κεριά, αλκoόλες, βούτυρα ή έλαιο neem ,όταν αυτά χρησιμοποιούνται σε μεγάλες ποσότητες. Σε αυτήν την περίπτωση με μια σπάτουλα μεταφέρετε το σαπούνι στο καλούπι του. Παρ’όλη την ανομοιόμορφη εμφάνιση, το σαπούνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

3. Το σαπούνι τρίβεται, γιατί?

Δε βάλατε αρκετό νερό ή βάλατε παραπάνω καυστική σόδα. Σε αυτή την περίπτωση μη το χρησιμοποιήσετε. Ωστόσο μπορεί η ανάμειξη να έγινε και σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και το μείγμα να πέρασε από μια υπερβολικά θερμή φάση τζελ.

4. Στην επιφάνεια του σαπουνιού εμφανίζονται θύλακες καυστικού υγρού ή σκόνη σόδας.

Βάλατε παραπάνω καυστική σόδα ή λιγότερο λάδι. Μη το χρησιμοποιήσετε, είναι πολύ ερεθιστικό.

5. Το σαπούνι περιβάλλεται από μία άσπρη σκόνη/στρώση

Αυτό δημιουργείτε από μια ένωση που λέγεται ανθρακικό νάτριο και σχηματίζεται τα πρώτα 24ωρα,όταν το καυστικό νάτριο(καυστική σόδα NaOH) που υπάρχει ακόμα ελεύθερο μέσα στο σαπούνι, αντιδρά με το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, το σαπούνι μπορεί να χρησιμοποιηθεί κανονικά μετά την ωρίμανση του. Μπορείτε αν θέλετε να ξύσετε με ένα μαχαιράκι ή να το βάλετε κάτω από τρεχούμενο νερό και να το αφήσετε πάλι να στεγνώσει ή να το περάσετε με ατμό.

6. Το μείγμα μου έκοψε, εμφάνισε κομμάτια σκληρά και δεν πρόλαβα να το βάλω στο καλούπι. Γιατί συνέβη αυτό; 

Αυτό γίνεται σαν αντίδραση σε αρώματα, αν η ανάδευση διακοπεί ή είναι πολύ αργή. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με πολύ υψηλή θερμοκρασία. Βάλτε το σαπούνι στο καλούπι με μια σπάτουλα αλλά πιθανόν όταν ωριμάσει να είναι πολύ ανομοιόμορφο, τότε μην το χρησιμοποιήσετε.

Τέλος μέρους 1ου…….